Quân đội Nhân dân Việt Nam

Cấp bậc Thiếu tướng là tướng lĩnh có bậc quân hàm khởi đầu của sĩ quan cấp tướng Quân đội nhân dân Việt Nam, được quy định lần đầu tại Sắc lệnh 33/SL ngày 22 tháng 3 năm 1946. Thiếu tướng có 1 sao, xếp trên Đại tá và dưới Trung tướng.

Thiếu tướng Quân đội nhân dân Việt Nam thường đảm nhiệm các chức vụ Phó Tư lệnh quân khu, quân chủng; Tư lệnh quân đoàn, binh chủng, binh đoàn, Phó Chủ nhiệm Tổng cục của Quân đội. Theo Luật sĩ quan Quân đội nhân dân Việt Nam (1999) thì Thiếu tướng là bậc quân hàm cao nhất của quân nhân giữ chức vụ Tư lệnh quân đoàn và tương đương.

Chín Thiếu tướng Quân đội nhân dân Việt Nam đầu tiên được phong năm 1948 là: Hoàng Văn Thái, Nguyễn Sơn, Chu Văn Tấn, Hoàng Sâm, Trần Tử Bình, Văn Tiến Dũng, Lê Hiến Mai, Trần Đại Nghĩa, Lê Thiết Hùng.

Trong lực lượng Hải quân nhân dân Việt Nam, quân hàm tương đương là Chuẩn đô đốc. Theo Luật sĩ quan Quân đội nhân dân Việt Nam (1999) thì Chuẩn đô đốc là bậc quân hàm cao nhất của quân nhân giữ chức vụ Phó Tư lệnh Quân chủng Hải quân.

Một số Thiếu tướng tiêu biểu

• Lê Thiết Hùng, Thiếu tướng đầu tiên
• Nguyễn Sơn, Lưỡng quốc tướng quân
• Trần Đại Nghĩa, Viện sĩ Viện Hàn lâm khoa học Liên Xô, Cục trưởng đầu tiên của Cục Quân giới, nay phát triển thành Tổng cục Công nghiệp Quốc phòng, Trung tâm Khoa học và Công nghệ Quân sự, Tổng cục Kỹ thuật, Bộ Quốc phòng Việt Nam
• Hoàng Sâm, đội trưởng đầu tiên của đội Việt Nam Tuyên truyền giải phóng quân.
• Lê Quảng Ba, Tư lệnh đầu tiên Quân khu Việt Bắc.
• Phan Trọng Tuệ, Tư lệnh Bộ đội Biên phòng đầu tiên
• Nguyễn Thị Định, Phó Tư lệnh Quân Giải phóng Miền Nam, nữ tướng đầu tiên.
• Nguyễn Đức Trí (tình báo)
• Vũ Ngọc Nhạ (tình báo)
• Đặng Trần Đức (tình báo)
• Phạm Xuân Ẩn (tình báo)
• Tô Ký
• Hoàng Thế Thiện - Chính ủy đầu tiên của Cục Không quân, Chính ủy đầu tiên của Quân đoàn 4 (Binh đoàn Cửu Long)
• Y Blốk, người dân tộc Ê Đê.
• Lê Duy Mật, sinh 1929 tại Thủy Nguyên Hải Phòng, phó tư lệnh quân khu 2 tham mưu trưởng mặt trận Hà Giang 1984-1988
• Bùi Đại, sinh 1924, Anh hùng LLVT nhân dân, Giáo sư, Tiến sĩ khoa học, Viện sĩ Y khoa Viện hàn lâm, Thầy thuốc Nhân dân, nguyên Giám đốc Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 - Giải thưởng Nhà nước về khoa học Y dược.
• Lê Thế Trung, sinh năm 1928 tại Hà Nội, GS.TSKH, Anh hùng quân đội, Thầy thuốc nhân dân, nguyên Giám đốc Học viện Quân y
• Lê Trung Hải, sinh năm 1957 tại Hà Nội, Phó Cục trưởng Cục Quân y, Phó Chủ tịch kiêm Trưởng Tiểu ban Ngoại khoa - Hội đồng Khoa học Y học Quân sự, Bộ Quốc phòng Việt Nam.

Công an nhân dân Việt Nam

Trong lực lượng Công an nhân dân Việt Nam, Thiếu tướng thường đảm nhiệm các chức vụ từ Giám đốc Công an tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương (bao gồm cả thành phố Hà Nội, Thành phố Hồ Chí Minh), Cục trưởng, Tư lệnh cảnh vệ đến Tổng cục trưởng Bộ Công an.

Xem Thiếu tướng Công an nhân dân Việt Nam